ناگفته پیداست که روکش سیم و کابل در این صنعت از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، طیف گسترده ای از انواع روکش و غلاف سیم برق و کابل برق وجود دارد، در حقیقت تنوع روکش سیم و کابل بسیار زیاد است که به طبع نوع، جنس و رنگ کاربردهای متفاوتی دارند که البته این تفاوت‌ها، روی قیمت هر محصول نیز تاثیرگذار است. اما همه مواد روکش کابل و یا روکش سیم مناسب برای انواع خاصی از هر گروه یا دسته هستند و برای همه انواع تولیدات برقی از آنها استفاده نمی‌کنند. در در این مقاله مختصرا در مورد رایج ترین انواع روکش صحبت خواهیم کرد. روکش در حقیقت یک لایه یا چند لایه از یک پوشش محافظ روی یک کابل است که هادی‌های داخل را نگه داشته و از هرگونه آسیب محافظت می‌کند. میزان ضخامت، قدرت محافظت و سایر موارد می‌تواند برحسب نیاز یا نوع کابل متغیر باشد و مسلما هرکابل با هرنوع روکش اگر در جایگاه صحیح خود قرار گیرد کاربرد و اهمیتش کاملا درک و احساس خواهد شد.
انواع روکش سیم و کابل
تقریباً هر کابل دارای یک روکش است و دلایل خوبی دارد که چرا این روکش خاص را دارا می‌باشد. روکش سیم و کابل به طور موثر و مداوم از عایق و هسته هادی سیم وکابل محافظت می‌کنند. بدون روکش، سیم‌ها و کابل‌ها مستعد سایش، آسیب حرارتی و آسیب اکسیداسیون و همچنین آسیب‌های ناشی از آب و هوا هستند. اما همه روکش‌ها برابر و یکسان نیستند. برای اینکه کابل به درستی کار کند، لازم است که هر کابل نوع روکش مناسب را برای هر برنامه را داشته باشد. در حقیقت هر روکش سیم و کابل برای جایی خاص مورد مصرف و مفید است. این مساله در مورد روکش سیم و کابل در مورد برخی از انواع مختلف روکش مورد بررسی خواهد بود و نمای کلی از نظر مکانیکی و شیمیایی روکش سیم و کابل را ارائه می دهد.
روکش بیرونی ترین لایه کابل است که وظیفه اصلی آن محافظت از عایق و هسته هادی در برابر نیروهای فیزیکی خارجی و خراب شدن مواد شیمیایی است. به یک معنا، روکش کابل با محافظت از اجزای داخلی کابل، اولین خط دفاع مکانیکی برای کابل است. کابل‌ها با روکش دارای محافظ مکانیکی، رطوبت، شعله و شیمیایی هستند، در حالی که کابل را از آسیب در حین یا بعد از نصب محافظت می‌کنند در سایر مواقع یا وقوع حادثه نیز به وظیفه خود عمل می‌کنند. لازم به ذکر است که روکش کابل ارتباط چندانی با عملکرد الکتریکی کابل ندارد و وظیفه جدا و منحصر خود را دارد.
انواع روکش سیم و کابل را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد، روکش‌های پلاستیکی و روکش‌های ترموست. روکش ترموپلاستیک نوعی از مواد است که وقتی به اندازه کافی داغ شود ذوب شده و اصلاح می‌شود، در حالی که یک روکش حرارتی یک ماده مجموعه ای است و وقتی گرم می شود توانایی اصلاح ندارد. انواع مختلفی از روکش سیم و کابل وجود دارد روکش‌های ترموپلاستیک و ترموست تنها دو نمونه کوچک از انتخابهایی است که برای انواع روکش سیم و کابل دارید.
کابل‌ها و روکش‌ها
کابل با روکش PVC
پلی وینیل کلراید (PVC) رایج ترین نوع روکش است. ارزان است، ساخت آن آسان است و در اکثر کابل‌ها یافت می‌شود مگر اینکه شرایط خاصی برای نوع روکش دیگر وجود داشته باشد. PVC کامل نیست، در زیر نور شدید خورشید خراب می‌شود و طول عمر محدودی دارد. همچنین، PVC با حرکت مداوم خیلی خوب برخورد نمی‌کند، بنابراین اگر کابلهای شما نیاز به خم شدن مداوم دارند، گزینه‌های بهتری نسبت به PVC وجود دارد.
کابل LSZH
کابلهای کم دود صفر هالوژن میزان گازهای سمی و خورنده‌ای که در شرایط آتش‌سوزی ساطع می‌شوند را کاهش می‌دهند. آنها اغلب در مناطقی که تهویه مناسب ندارند مانند قطارها و سایر وسایل حمل و نقل مورد استفاده قرار می‌گیرند. استفاده از کابل LSZH به ویژه در صنعت راه آهن، به ویژه در مترو لندن رایج است. برای اینکه کابلهای LSZH دقیقاً نامیده شوند و ایمنی را در شرایط آتش سوزی تضمین کنند، کابلهای LSZH باید 3 آزمایش مربوط به محتوای هالوژن، چگالی کم دود و انتشار شعله را پشت سر بگذارند.
کابل LSF
توجه به این نکته ضروری است که کابل تبلیغ شده به عنوان Low Smoke & Fume لزوماً یک کابل LSZH نیست. در حالی که این دو اصطلاح و دیگر اصطلاحات اغلب به جای یکدیگر استفاده می شوند، انواع خاصی از کابلهای دارای روکش PVC وجود دارد که LSF هستند، اما در شرایطی که کابل LSZH مورد نیاز است مناسب نیست، زیرا هیچ آزمایش استاندارد انتشار گازهای کابل وجود ندارد و یا گواهی که "LSF" نامیده شود. اطمینان حاصل کنید که دقیقاً چه کابلی را دریافت می‌کنید.
کابل PTFE
PTFE تحت تأثیر اکثر روغن ها، مایعات و سوخت‌ها قرار نمی‌گیرد و می‌تواند محدوده‌های دمای بسیار بالا را تحمل کند، بنابراین در مواردی که دمای محیط استفاده از کابلهای PVC را ممنوع می‌کند، مستعد آسیب در برابر استفاده نیست. اکثر کابلهای PTFE با رساناهای مسی با روکش نقره تا حداکثر دمای 200-250 درجه سانتی‌گراد کار می‌کنند. هادی‌هایی با روکش نیکل که تا 260 درجه سانتی‌گراد کار می‌کنند نیز یافت می‌شوند، اگرچه این موارد کمتر رایج هستند. برای دماهای بالاتر، سیم بافته شیشه‌ای می‌تواند در دمای محیط تا 400 درجه سانتی گراد کار کند.
کابل PUR
کابلهای پوشیده از پلی اورتان PUR برای محیط‌های سخت طراحی شده‌اند که نیاز به روکش بیرونی قوی دارند. استحکام روکش کابل PUR ضعف آن نیز می‌باشد، چرا که قابلیت انعطاف‌پذیری می‌تواند به دلایل واضحی مورد توجه قرار گیرد.
کابل سیلیکونی
کابلهای دارای روکش سیلیکون کمی شبیه کابلهای PTFE هستند زیرا در شرایطی که دمای محیط بالا است استفاده می‌شوند، اگرچه نمی‌توانند دما را به اندازه PTFE تحمل کنند. با این حال آنها در دمای پایین به خوبی کار می‌کنند. توانایی آن در مقابله با افراط دما و افزایش انعطاف‌پذیری آن در مقایسه با PTFE باعث محبوبیت آن شده است. آنها همچنین در شرایط آتش سوزی در مقایسه با PVC دود و شعله کمتری تولید می‌کنند.
ویژگی‌های ضروری برای روکش سیم و کابل
همانطور که قبلاً نیز گفته شد، روکش سیم و کابل محافظ مکانیکی از عایق و هسته هادی را ارائه می‌دهند. به منظور ارائه بهترین محافظت ممکن برای روکش سیم و کابل ویژگی‌های خاصی در نظر گرفته شود، می‌توان یک روکش را با افزودن پرکننده‌ها، نرم کننده‌ها، فعال‌کننده‌ها و مهارکننده‌ها تغییر داد تا ویژگی فیزیکی خاصی را افزایش دهد. برخی از این خصوصیات فیزیکی به شرح زیر است:
مقاومت در برابر سایش ، پارگی و سایش
انعطاف پذیری در هنگام نصب کابل ، در دمای پایین
ثبات در محدوده دما
مقاومت در برابر پیری حرارتی
مقاومت در برابر تغییر شکل کابل
جذب رطوبت کم
مقاومت در برابر روغن
مقاومت در برابر غلظت های غیر طبیعی مواد شیمیایی
مقاومت در برابر آب و هوا و اشعه ماوراء بنفش
ویژگی‌های مورد نیاز روکش سیم و کابل
در اکثر کاربردهای بیرونی، یک روکش سیم و کابل از نظر فیزیکی قوی مورد نیاز است زیرا محیط ممکن است خشن باشد. چه در سطح زمین و چه در زیر زمین اکثر کابل‌ها با در نظر گرفتن این موضوع طراحی شده‌اند. مانند همیشه، سطوح متفاوتی از سیم و کابل در بازار موجود است و اغلب با کمی دقت آنچه را که برای آن هزینه می‌کنید دریافت می‌کنید. ویژگی‌های متداول روکش سیم و کابل که هنگام انتخاب کابل مناسب برای شما باید در نظر گرفته شود شامل، انعطاف پذیری، سهولت استفاده و طول عمر انعطاف پذیر طولانی مدت، مقاومت شیمیایی، طول عمر در معرض مواد شیمیایی، انعطاف‌پذیری در دمای پایین مناسب برای آب و هوای قطبی یا زمستانی، قابلیت بقا در دمای بالا، رنگ، شناسایی ، ایمنی و ظاهر، بافت سطح، سهولت در کار و نصب، حافظه الاستیک، انعطاف پذیری و جابجایی، مناسب بودن برای یک برنامه کاربردی و مقاومت در برابر شعله ایمنی و گسترش شعله می‌باشد.
منبع